Czym jest ropień?

30 marca, 2020
Autor: Lek. stom. Łukasz Wojszwiłło

Oznaki próchnicy łatwo przeoczyć, zwłaszcza jeśli nie ma dolegliwości bólowych. Tymczasem ropne zapalenie tkanek okołowierzchołkowych jest niemożliwe do przeoczenia, gdyż objawy wyraźnie dają się we znaki. Czym jest ropień okołozębowy, w jaki sposób można go leczyć oraz jak sobie pomóc w cierpieniu?

Charakterystyka i rodzaje ropnia

Ostre zapalenie tkanek wokół wierzchołka korzenia zęba o charakterze ropnym to ropień zęba. Tak ogólnie można zdefiniować przypadłość, która mocno doskwiera pacjentom pod względem objawów. Należy jednak rozróżnić rodzaje ropni, jakie mogą być zlokalizowane w jamie ustnej. Są to w zasadzie fazy stopnia nasilenia stanu chorobowego. Ich nazwy tyczą się strefy, którą choroba atakuje. I tak wyróżnić można:

Ropień okołowierzchołkowy z ropnym procesem zapalnym w okolicy wierzchołka korzenia zęba. Powstaje najczęściej, gdy to, co znajduje się w kanale korzeniowym, czyli nerw zęba, obumiera, a także, gdy nerw ten jest już martwy.
Ropień podokostnowy to efekt nieleczonego ropnia okołowierzchołkowego. Dzieje się tak, gdyż ropa w zębie toruje sobie drogę przez kość wyrostka zębodołowego, co prowadzi do odwarstwienia się silnie unerwionej tkanki łącznej włóknistej – okostnej. Jest to najostrzejsza faza zapalenia.
Ropień podśluzówkowy powstaje w dalszym etapie i mówimy o nim, gdy ropa przebija się przez kość wyrostka zębodołowego i okostną tuż pod błonę śluzową. To tzw. ropień dziąsła i położony jest między zębem a dziąsłem lub też wysoko na dziąśle.

Objawy

Ropnie w jamie ustnej są widoczne najczęściej w postaci zaczerwienienia, bolesnej wyniosłości, co pacjenci często określają stwierdzeniem ropa na dziąśle. Najpierw jednak pojawia się ból przy nacisku na zęba, a także samoistnie pojawiające się uczucie wysadzania go z zębodołu. Tępy, promieniujący ból o charakterze ciągłym, który promieniuje, wzmagany pod wpływem ciepła i łagodzony zimnem to najbardziej istotny objaw, jaki daje ropa pod zębem.

Ropień podokostnowy jest odpowiedzialny za silne reakcje, również te promieniujące wzdłuż nerwu trójdzielnego. Jeśli gęsty, żółtawy płyn gromadzi się pod błoną śluzową, pojawia się obrzęk, najczęściej w postaci opuchlizny policzka, dna jamy ustnej lub wargi. Pacjenci wskazują na bąbel z ropą na dziąśle. W tym przypadku nie ma silnych reakcji bólowych, ale istotnym objawem jest utrzymująca się gorączka. Mamy do czynienia ze zmniejszeniem bólu, ale z narastaniem obrzęku tkanek miękkich twarzy.

Zapisz się na konsultację

Wypełnij i wyślij poniższy formularz:

Co przyczynia się do powstawania ropnia zęba?

Lokalizacje ropni w jamie ustnej są różne. Przyczyny również bywają zróżnicowane. Do ropnych zmian zapalnych w obrębie zębów najczęściej przyczynia się próchnica. Jeśli ropień zęba pojawia się przy wierzchołku jego korzenia, najczęściej jest to oznaka, że nerw zaopatrujący ząb jest martwy lub ulega stopniowemu obumieraniu. W chorobach przyzębia dochodzi do powstawania ropni na skutek przenikania bakterii z kieszeni przyzębnych zlokalizowanych między dziąsłami a zębami. Bywa też, że w wyniku nadmiernego szczotkowania zębów, niewłaściwego użycia wykałaczki, zjedzenia pewnych pokarmów dochodzi do powstania ropnych zmian zapalnych. Taki ropień na dziąśle to wynik urazu.

Jak leczyć ropień zęba?

Niezależnie od przyczyn powstania ropa w dziąśle lub w zębie powinna być powodem do wizyty u stomatologa. Tylko stomatolog może podjąć odpowiednie leczenie. Gdy to ząb jest przyczyną ropnia, będzie wymagał otwarcia. W takim przypadku trzeba usunąć nerwy oraz miazgę wraz z zainfekowanym miąższem wewnątrz kanałów w korzeniu lub w korzeniach zęba. Konieczne jest zatem leczenie kanałowe, zwane inaczej endodontycznym. Należy je podjąć najszybciej, jak to możliwe, aby w porę usunąć chore tkanki. Bywa, że ropień nie może zostać wyleczony. W tej sytuacji ząb zostanie usunięty.

Gdy ropień zębowy jest oznaką schorzenia przyzębia, należy wdrożyć właściwe leczenie, aby zapobiec dalszym zakażeniom. W związku z tym ropień na dziąśle może skutkować leczeniem periodontologicznym. Żeby usunąć przyczynę, może być niezbędny skaling głęboki. W każdym przypadku trzeba najpierw pozbyć się ropy, a następnie przeciwdziałać zakażeniu. Nacięcie błony śluzowej wykonuje się, gdy pojawia się ropa w dziąśle. Tkanka miękka musi zostać przedziurawiona w celu osuszenia zakażenia.

Jeśli pacjent zbyt długo zwleka z podjęciem leczenia, konieczne może stać się wykonanie nacięcia skóry twarzy, aby umożliwić ujście zgromadzonej w tuż pod nią ropy. Gdy ropa na dziąśle u dziecka dotyczy zębów mlecznych, ewakuuje się ropę i podejmuje się próbę wyleczenia zęba, aby pozostawić go do czasu wyrżnięcia stałego. Jeśli nie jest to możliwe, dokonuje się ekstrakcji. Jeśli ropień na dziąśle u dziecka obejmuje już uzębienie stałe, leczy się go tak samo, jak u dorosłych.

O tym, jaki antybiotyk na ząb z ropą trzeba zastosować, decyduje stomatolog. Antybiotykoterapia bywa uzupełnieniem leczenia. Pomoże ona w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się infekcji. O tym, ile trwa leczenie ropnia, decyduje głównie szybkość jego rozpoznania, dlatego warto wiedzieć, jakie daje objawy, aby móc szybko podjąć właściwe kroki. Żaden z domowych specyfików nie jest tym, co wyciąga ropę z zęba, gdyż ani szałwia, ani inne zioła nie mają takiej mocy jak leczenie stomatologiczne.

Czy domowymi sposobami można wyleczyć ropień zęba?

Stany zapalne miazgi i tkanek okołowierzchołkowych są podstawowym czynnikiem wpływającym na utratę zębów. Wszelkich objawów, jakie daje ropień na dziąśle czy ten w zębie nie należy lekceważyć. Proces zapalny, jaki toczy się w ropniu znajdującym się w jamie ustnej, może być źródłem miejscowych oraz ogólnych powikłań. Może bowiem rozprzestrzenić się poprzez naczynia krwionośne i chłonne do narządów, zarówno tych okolicznych, jak i odległych. Wiele osób zastanawia się, jak usunąć ropę z zęba domowym sposobem, zwłaszcza jeśli na wizytę w gabinecie dentystycznym trzeba trochę poczekać. Nie należy działać jednak samodzielnie, tylko jak najszybciej odwiedzić stomatologa. Do czasu wizyty można zastosować zimne okłady oraz środki przeciwbólowe. To jednak złagodzi dolegliwości w pierwszej fazie schorzenia. W zaawansowanym stadium może okazać się nieskuteczne.